Pipe Dreams or true transition? A research by design perspective on the energy transition in Brussels

Jonas Görgen verdedigde zijn eindproef met als titel Pipe Dreams or true transition? A research by design perspective on the energy transition in Brussels, in het kader van de Master in Urban Design and Spatial Planning, aan de Vrije Universiteit Brussel (VUB).

In zijn thesis, “Pipe Dreams or True Transition? A Research by Design Perspective on the Energy Transition in Brussels,” onderzoekt Jonas hoe lokale buurten kunnen bijdragen aan een veerkrachtige, klimaatneutrale stad, met Kuregem in Brussel als casestudy. Hij betoogt dat de energietransitie verder moet gaan dan een puur technologische benadering en ook de sociale en ecologische gevolgen van energieverbruik moet aanpakken, met aandacht voor ongelijkheid, woningtekorten en vervuiling.

Het onderzoek benadrukt het belang van gemeenschapsbetrokkenheid en een holistische aanpak, waarin sociale, technologische en infrastructurele aspecten samenkomen. Jorgen paste ruimtelijke ontwerptechnieken toe, zoals cartografie en morfologische analyse, om het energiepotentieel binnen de stedelijke structuur van Kuregem in kaart te brengen en strategieën te ontwikkelen voor een duurzaam energiesysteem dat aansluit bij lokale behoeften en de kwaliteit van de openbare ruimte.

Door samen te werken met experts en lokale organisaties zoals het Centre de Rénovation Urbaine (CRU) en Cultureghem, streefde hij ernaar “social washing” te vermijden en zijn ontwerpvoorstellen te verankeren in reële stedelijke vraagstukken. Daarnaast onderzocht hij de risico’s van eco-gentrificatie en de mogelijke verdringing van kwetsbare gemeenschappen, en pleitte hij voor een geleidelijke, inclusieve energietransitie in plaats van ontwrichting.

De eindproef van Jorgen beoogt de duurzaamheidsdiscussie te verschuiven van een louter technische uitdaging naar een gezamenlijke inspanning, waarbij de cruciale rol van sociale organisaties in de energietransitie wordt belicht.