Design

Dit is een primeur in België: er is een fiets ontwikkeld met een frame dat voor 100% bestaat uit hout van het Zoniënwoud. Drie jonge Belgische ondernemers, gesteund en gecoacht door Hugues Detienne van de Yncubator , zetten in op zachte mobiliteit in een korte keten en paren artisanale knowhow aan technologisch vernuft. Ze brengen dit product als pioniers op de markt. De kwaliteitsvolle onderdelen maken de fiets veelzijdig, duurzaam en robuust en wegen samen niet meer dan 12 kg.

Het team bestaat uit drie fietsfanaten met eenzelfde doel: een lokaal en duurzaam product met goede prestaties aanbieden. Simon Malvaux, Loic Houtard en Johan Triquet, die over uiteenlopende competenties beschikken, zijn vastberaden om een plaats te veroveren in de bloeiende gravelmarkt van België.

"Is het niet paradoxaal dat we grondstoffen uit verre landen importeren voor een product dat de zachte mobiliteit moet stimuleren om het milieu te beschermen? Hebben we geen kwaliteitsvolle grondstoffen in België? Is het niet mogelijk om duurzamere fietsen te bouwen? Die vragen hebben ons aan het denken gezet, en dus zijn we hoogwaardige fietsframes beginnen te ontwerpen en vervaardigen met een lokaal en hernieuwbaar materiaal waarmee we erg vertrouwd zijn.
De Prototyping the Future-beurs van de Stichting voor Toekomstige Generaties zal ons helpen onze prototypes te verbeteren en nieuwe onderdelen, die niet op de markt te vinden zijn, speciaal voor onze fietsen te ontwerpen." 

ZAFI Cycles ontvangt een prototypingsbeurs van €5000.

Tristan Ryckaert, Stef Crols en Florens Denys, studenten industrieel productontwerpen aan de Howest, en gecoacht door Howest Start-Up School en Start@K in Kortrijk, richtten Tillup op.
Tillup is een ecodesignstudio die een ecologisch wikkeldoek heeft ontwikkeld. Dit wikkeldoek is volledig herbruikbaar en streeft ernaar om de plastic wikkelfolie te vervangen die momenteel gebruikt wordt in vele bedrijven om de palletlading volledig in te wikkelen. Na transport wordt de folie eraf gehaald en is ze afval. Dat kan jaarlijks oplopen tot wel 30 ton, zo hebben ze ondervonden uit een studie binnen een maatwerkbedrijf.

Het wikkeldoek is vervaardigd uit een afvalstroom van reclamebanners en werfzeilen. Een materiaal dat zeer sterk is en een lange levenscyclus heeft, waardoor het vaak herbruikbaar is. Omdat hun product ontstaan is uit een case in een maatwerkbedrijf, werd extra rekening gehouden met de ergonomie.

Hun doel is momenteel om het wikkeldoek  eind 2021 te lanceren op de markt. De doeken zullen beschikbaar zijn in verhuur- en abonnementsvorm.

Tristan, Stef en Florens: "Tijdens de analyse in het maatwerkbedrijf kwamen we tot de conclusie dat absurd grote aantallen wikkelfolie gewoon weggegooid werden. Daar moest een oplossing voor zijn, maar er was zeer weinig over te vinden. Dus besloten wij er een oplossing voor te ontwikkelen. Als studenten startten we een onderneming om ons daar volop op te focussen. We kregen ook goede ondersteuning doordat we student bleven. Dankzij de Stichting voor Toekomstige Generatie kunnen we ons nu volledig verder focussen op het creëren van het perfecte alternatief. De eerste prototypes zullen nu veel sneller kunnen getest worden."

Tillup ontvangt een beurs van € 5000.

Marilys Tran The Tri, onlangs afgestudeerd als master in industrieel ontwerp aan La Cambre en momenteel begeleid door greenlab.brussels, is initiatiefneemster van het Scobee-project.

Om de koolstofvoetafdruk van zijn producten zo klein mogelijk te houden, werkt Scobee met micro-organismen die cellulose kunnen aanmaken. Scobee innoveert namelijk met een nieuw proces voor de productie van bacteriële cellulose dat voordeliger en milieuvriendelijker is dan de bestaande processen. Anders dan bij kunststof en papier vergt de productie van dit polymeer zeer weinig energie en breekt het na gebruik snel af tot compost.

Bij de fabricage worden bovendien lokale afvalstoffen, afvalwater van brouwerijen en brouwresiduen gebruikt om een lokale en circulaire economie te bevorderen. Het project wil een Belgisch ecosysteem rond dit nieuwe materiaal opbouwen, via een samenwerkingsverband met diverse lokale spelers, brouwerijen en bedrijven. Zo wilt Marilys komen tot een duurzamer productie- en distributiemodel. Uit dit initiatief kunnen bovendien nieuwsoortige beroepen ontstaan. Scobee zou bestaan uit farmers die als landbouwers de verpakkingen van de toekomst telen.

Marylis: "Als industrieel ontwerper ben ik me bewust van de enorme voetafdruk van ons huidige productiemodel, van de uitputting van de natuurlijke rijkdommen en van de milieuverontreiniging. Daarom wil ik aan de ecologische transitie deelnemen door mijn competenties in te zetten voor een project dat het milieu ten goede komt. Het Scobee-initiatief gaat een cruciale uitdaging aan: hoe weren we kunststoffen uit wegwerpverpakkingen? De beurs die me werd toegekend, zal dienen voor de uitvoering van mijn prototypingplan: enerzijds om de tests van het materiaal te financieren, zodat het aan de marktvoorschriften kan voldoen, anderzijds voor de aankoop van materiaal om het productieproces te testen in realistische omstandigheden die aanleunen bij de serieproductie."

Scobee ontvangt een beurs van € 5000.

Esther & Marie-Eline zijn twee jonge ontwerpsters die gepassioneerd zijn door design, maar evenzeer door de invloed van die sector op de klimaatproblematiek. Esther doet haar master interieurarchitectuur aan Sint Lucas in Gent en Marie-Eline studeert Interieurvormgeving aan Thomas More in Mechelen. Een gemeenschappelijke frustratie over de huidige wegwerpmentaliteit bracht hen samen om een duurzamer en modulair concept te ontwikkelen.  
 
Het is hoog tijd om met een andere blik naar onze gebruiksvoorwerpen te kijken. Het is niet langer verantwoord om producten aan te schaffen die een korte levensduur hebben, die niet multifunctioneel ingezet kunnen worden. Producten moeten kunnen evolueren en veranderen tijdens het leven van de consument, zodat ze tientallen jaren kunnen meegaan en relevant blijven.
 
Circulaire initiatieven zijn gelukkig aan een opmars bezig, maar zijn vaak vrij duur en ontoegankelijk voor het grotere publiek. Zij grijpen dan ook nog te vaak terug naar onpersoonlijke, minder kwalitatieve meubelstukken waar ze niet echt een band mee hebben, en die ze daarom ook snel weer laten gaan. Met als gevolg een immer groeiende afvalhoop.
 
Met het aanbieden van een stalen tussenstuk voor plaatmateriaal willen we de drempel naar doe-het-zelven drastisch verlagen. Het in- en uit elkaar halen van meubilair wordt kinderspel. Het plaatmateriaal wordt tussen het tussenstuk aangedraaid, en vervolgens kunnen zo talloze creaties gemaakt worden.

Esther en Marie-Eline: "HITCH wil graag een tegengewicht bieden tegen de vergankelijke wegwerpcultuur waarin we ons momenteel bevinden. We kiezen onze meubels op basis van onze huidige noden, met als gevolg dat ze een zeer korte levensduur hebben. Bovendien is de optie om de producten uit elkaar te halen en weer in elkaar te zetten, dikwijls zeer beperkt of bijna niet haalbaar. Wij zien een dringende nood aan een duurzame, circulaire oplossing die toegankelijk is voor een breder publiek. Als student-ondernemers hebben we de kans om hiermee te experimenteren en om kennis op te doen buiten het klassieke schoolkader. Dankzij de stichting kunnen we ons prototype op punt stellen en onderzoek doen naar duurzame materialen."

HITCH ontvangt een beurs van € 5000.

La filière chanvre en Wallonie, un secteur d’avenir à (ré)inventer

Depuis la faillite, en 2019, de l’unique usine wallonne de défibrage du chanvre, située à Marloie, la surface cultivée de ce végétal s’est écroulée en Wallonie, passant de 470 à quelques hectares. Le chanvre présente pourtant des avantages indéniables par rapport au coton : il exige dix fois moins d’eau et pas de pesticide, peut être utilisé de la racine jusqu’à la feuille, régénère la structure des sols et se révèle utilisable dans une multitude de secteurs (alimentaire, textile, papier, bâtiment, automobile, etc.). Noémie Le Meur a recensé les raisons ayant conduit à la faillite de l’usine de Marloie et, plus largement, à l’échec de l’ensemble de la filière chanvre textile en Wallonie. Pour ce faire, elle a rencontré un agriculteur, une designer, une tisserande et une personne active dans le génie civil. Son travail met en évidence l’intérêt de pratiques alternatives fondées sur le troc et le partage de connaissances qui, à terme, pourraient constituer une base utile pour relancer la filière.

> A télécharger : Mémoire Noémie Le Meur (PDF)

Pratique, sûr et durable, le fauteuil roulant Mob.e facilite la mobilité des détenu·e·s en prison

Déplacement dans la cellule, accès au parloir, promenade quotidienne, passage dans les détecteurs de métaux… La vie des détenus atteints d’un handicap moteur ou sensoriel est encore plus difficile que celle des détenu·e·s « ordinaires ». Après avoir rencontré le personnel et les détenus en situation de handicap (de 20 à 70 ans) de trois prisons du pays, Corentin Hubin a mis au point le fauteuil roulant Mob.e pour faciliter la vie des détenus concernés, mais aussi des visiteur·euse·s PMR des prisons et des gardien·ne·s, pour qui l’assistance à fournir à ces personnes est souvent malaisée. Mob.e est un fauteuil roulant robuste sans pièces métalliques, dont les constituants exclusifs (bois et plastique) sont peu onéreux, aisément remplaçables en cas de défaillance et recyclables. Il a été réfléchi de sorte à pouvoir être fabriqué dans les ateliers de formation en prison, permettant la familiarisation des détenu·e·s à des technologies nouvelles (découpe laser, impression 3D...) et, à terme, à leur réinsertion dans un métier d’avenir.

> A télécharger : Mémoire Corentin Hubin (PDF)